Materiały i produkty

Deklaracja środowiskowa typu III – EPD (ang. Environmental Product Declarations) dla wyrobów budowlanych to narzędzie do komunikowania właściwości środowiskowych produktu, weryfikowane niezależnie i według jednolitych zasad. Podstawą opracowania jest ocena cyklu życia – LCA (ang. Life Cycle Assessment) poddawana weryfikacji przez niezależnego eksperta pod kątem zgodności z normami ISO. Deklaracja EPD jest również weryfikowana przez stronę trzecią, aby upewnić się, że dokładnie spełnia wszystkie wymagania. Zweryfikowana EPD jest rejestrowana i udostępniana publicznie. Okres ważności EPD to zazwyczaj pięć lat. Opracowanie dokumentuje efektywność środowiskową na podstawie całego cyklu życia produktu. Cenną informacją zawartą w EPD są składowe produktu z określeniem procentu pochodzącego z recyklingu. Mogą się tam też znaleźć informacje na temat np. emisji lotnych związków organicznych i związanych z tym certyfikatów czy zawartości substancji szkodliwych lub jej braku.

Deklaracje środowiskowe umożliwiają klientom porównanie wpływu na środowisko dwóch różnych produktów, np. pochodzących od różnych producentów (ale niekoniecznie), natomiast producentom wyznaczenie mierzalnych celów środowiskowych i benchmarków z innymi producentami.

Należy mieć świadomość, jakie etapy cyklu życia zostały opisane w deklaracji, by móc rzetelnie porównać np. ślad węglowy produktu obliczany dla tych etapów cyklu życia. W Polsce jednostką upoważnioną do wystawiania EPD jest Instytut Techniki Budowlanej (ITB), który jest członkiem europejskiej organizacji Ecoplatform, skupiającej krajowych operatorów programów EPD.

• objęcie oceną wszystkich etapów życia wyrobu,
• wprowadzone zasady dotyczące kategorii produktów (PCR) zapewniają wytyczne umożliwiające porównanie produktów z tej samej kategorii,
• jednoznacznie określony format dokumentu końcowego.

• obszerne opracowania przygotowywane w języku angielskim,
• porównanie produktów wymaga specjalistycznej wiedzy. Warto zwrócić uwagę na punkt LCA: Interpretation, w którym przedstawione są wniosku z całej analizy,
• bardzo duży koszt dla producentów,
• samo posiadanie EPD nie oznacza niskiego wpływu produktu na środowisko; jest zestawem bardzo istotnych informacji, które pozwalają ocenić ten wpływ
• niespójność w weryfikacji aspektów i częste dokonywanie przeglądu tylko ogólnych zapisów.

Wydawany dla zakładów produkcyjnych i organizacji dokument jest podstawowym potwierdzeniem wdrożenia zarządzania środowiskowego. Certyfikacja odbywa się w oparciu o międzynarodowe standardy i stanowi potwierdzenie implementacji zdefiniowanych systemowych taktyk zmierzających do maksymalnego ograniczenia negatywnego wpływu działalności na środowisko. Certyfikacja zapewnia również ciągły nadzór nad prowadzonymi procesami i ich poprawę.

Środowiskowe zarządzanie produkcją wpływa na:

• zmniejszanie ilości odpadów
• zmniejszanie poboru energii
• dywersyfikację źródeł energii
• zwiększenie efektywności i obniżenie kosztów działalności
• stały monitoring efektów działania
• świadome podejście do cyklu życia produktu – analiza wszelkich aspektów środowiskowych.

EMAS (ang. EcoManagement and Audit Scheme) to unijny system certyfikacji środowiskowej, który funkcjonuje w oparciu o Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1221/2009 z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie, zwany również EMAS III, a w Polsce oparty na powiązanych ustawach i rozporządzeniach.

Wymagania systemu EMAS zapewniają wytyczne porządkujące obowiązki organizacji w zakresie ochrony środowiska, optymalizujące koszty oraz efektywnie zarządzające energią i zasobami. EMAS to także wiarygodny system raportowania oddziaływania organizacji na środowisko.

Karta charakterystyki wymagana jest dla substancji i mieszanin, nie dla produktów. Opracowywany w języku polskim dokument zawiera podstawowe dane fizykochemiczne, opis zagrożeń, które może spowodować określona substancja lub mieszanina chemiczna. Przedstawia również metody zapobiegania potencjalnym zagrożeniom i sposoby postępowania w razie wystąpienia skażenia. Karty nie odnoszą się do obciążenia środowiskowego związanego z produkcją, nie stanowią też podstaw do oceny wpływu na środowisko, poza przypadkami bezpośredniego skażenia. Pozwalają jednak na porównanie zagrożeń wynikających ze stosowania rozważanych rozwiązań.

REACH to rozporządzenie Unii Europejskiej przyjęte w celu zwiększenia ochrony zdrowia i środowiska przed zagrożeniami, jakie mogą stwarzać chemikalia, które są zawarte w większości produktów, także w wyrobach budowlanych i elementach wyposażenia. REACH oznacza rejestrację (ang. Registration), ocenę (ang. Evaluation), autoryzację (ang. Authorisation) i ograniczenie chemikaliów (ang, Restriction of Chemicals).

Bazując na rozporządzeniu REACH, producenci obowiązkowo oceniają ryzyko i tak dobierają surowce do produkcji, aby ograniczyć ryzyka stwarzane przez ich wyroby dla zdrowia i środowiska naturalnego. Muszą wykazać sposoby bezpiecznego stosowania substancji i przekazać użytkownikom informacje o środkach zarządzania ryzykiem. REACH promuje też alternatywne w stosunku do badań na zwierzętach sposoby oceny zagrożeń dla zdrowia ludzkiego.

Certyfikaty FSC (ang. Forest Stewardship Council) i PEFC (ang. Paneuropean Forest Certification) przyznawane są produktom drzewnym np. meblom, papierom, podłogom oraz bezdrzewnym produktom pochodzenia leśnego, takim jak syrop klonowy, kauczuk, orzechy brazylijskie. Zakres działania certyfikatów obejmuje jednak tylko pozyskiwanie surowca, a zatem dotyczy jedynie pierwszego etapu produkcji. Oznaczenie potwierdza, że stosowane przez przedsiębiorstwo drewno pochodzi z legalnych źródeł, nie zostało pozyskane na terenach zagrożonych i/lub z pogwałceniem praw lokalnych społeczności.

Dostępnych jest szereg uzupełniających metod oceny wybranych aspektów wpływu produktu na zdrowie czy środowisko. Wśród nich są certyfikaty m.in. Ecolabel, C2C, M1, Blue Angel, Nordic Swan i inne.

Dostępnych jest szereg uzupełniających metod oceny wybranych aspektów wpływu produktu na zdrowie czy środowisko. Wśród nich są certyfikaty m.in. Ecolabel, C2C, M1, Blue Angel, Nordic Swan i inne.

Dostępnych jest szereg uzupełniających metod oceny wybranych aspektów wpływu produktu na zdrowie czy środowisko. Wśród nich są certyfikaty m.in. Ecolabel, C2C, M1, Blue Angel, Nordic Swan i inne.

Modułowe sufity akustyczne stosowane w biurach w celu poprawy środowiska akustycznego, ale również zapewnienia dostępu do instalacji znajdujących się w przestrzeni ponad sufitem, najczęściej objęte są wieloletnią gwarancją zachowania swoich cech użytkowych. Aby te gwarancje mogły być zrealizowane, konieczna jest jednak prawidłowa konserwacja i właściwe użytkowanie.

Każdy system sufitu modułowego posiada instrukcję użytkowania, demontażu, a jej znajomość pozwala na uniknięcie uszkodzenia płyt podczas uzyskiwania dostępu do instalacji w przestrzeni nad sufitem. Instrukcja powinna być udostępniana i przestrzegana przez odpowiednie osoby. Często demontaż płyty modułowej wymaga użycia bawełnianych rękawic, aby na powierzchni nie pojawiły się odciski, a kurz nie został związany z powierzchnią.

Jak każdy materiał, również sufit podwieszany wymaga regularnego czyszczenia, by uniemożliwić trwałe zabrudzenie, którego usunięcie nie będzie możliwe. Szczególnie strefy kratek wentylacyjnych narażone są na osadzanie cząstek brudu na materiale. Większość producentów zaleca regularne czyszczenie powierzchni metodami suchymi, tj. odkurzanie. Powinno być ono wykonywane zanim zostaną zaobserwowane zmiany koloru powierzchni spowodowane gromadzeniem się cząstek zanieczyszczeń. Ujęcie w harmonogramie czyszczenia powierzchni sufitu, czy to modułowego, czy monolitycznego, zapewni dłuższą żywotność rozwiązania bez konieczności stosowania bardziej wymagających zabiegów.

W zależności od materiału z jakiego wykonane są panele, mogą się one charakteryzować różną trwałością i odpornością. Dla projektów realizowanych w duchu less waste warto rozważać te rozwiązania, których trwałość jest najdłuższa np. wełna drzewna czy metal.

Do malowania ścian w biurach wykorzystywane są najczęściej wodorozcieńczalne farby emulsyjne. Jest ich mnóstwo na rynku. To co je odróżnia od siebie, to klasa odporności na szorowanie mierzona według normy PN-EN 13300. Norma dzieli produkty na 5 klas. Myśląc o długiej żywotności, warto wybór zawęzić do farb klasy 1 i 2.

Opisane użytkowanie dotyczy kwestii związanych z eksploatacją pomieszczeń i odnosi się do możliwości usunięcia zabrudzeń w postaci plam lub drobnych pojedynczych uszkodzeń powstałych w wyniku korzystania z pomieszczeń. Wykorzystanie informacji zawartych w opisie ma pomóc wydłużyć żywotność malowanych powierzchni, a tym samym opóźnić konieczność ich odnowienia poprzez ponowne malowanie całości.

1. Proces utwardzania się powłoki farby trwa do 28 dni od momentu jej nałożenia na ścianę. W tym okresie czyszczenie powłoki jest niedozwolone.

2. Po upływie 28 dni od momentu aplikacji farby, powłoki mogą być poddawane myciu letnią wodą z użyciem detergentu przeznaczonego do tego celu, za pomocą gąbki lub miękkiej szmatki. Proces mycia powinien być przeprowadzony w 3 krokach, następujących jeden po drugim:

a. Nałożenie odpowiednio rozcieńczonego detergentu (zgodnie z instrukcją zawartą w karcie technicznej produktu) za pomocą gąbki lub miękkiej szmatki.

b. Odczekanie maksymalnie 5 minut, jeśli karta techniczna produktu nie wskazuje inaczej. Jest to czas potrzebny na wejście preparatu w reakcję z brudem.

c. Usunięcie całości czystą, letnią wodą bez detergentu.

Dla czynności opisanych w pkt. 2 a i c zaleca się stosować różne gąbki lub miękkie szmatki. W przypadku stosowania tej samej, przed usuwaniem detergentu ze ściany należy ją dokładnie wypłukać czystą wodą. W trakcie mycia dużej powierzchni trzeba zadbać o to, żeby nie myć powierzchni roztworem mocno zabrudzonym. Ta sama uwaga dotyczy wody używanej do płukania.

3. Do mycia nie wolno używać mleczka do szorowania, ani innych niesprawdzonych detergentów, ponieważ może to doprowadzić do uszkodzenia powłoki farby.

4. Wszelkie zabrudzenia należy usuwać jak najszybciej po ich wystąpieniu.

5. Intensywność szorowania i jego siła powinna być dopasowana do zabrudzenia. Proces należy rozpocząć od użycia niewielkiej siły, którą można zwiększać w trakcie czyszczenia. Trzeba mieć na uwadze możliwość zniszczenia powłoki z uwagi na zbyt mocne lub długotrwałe pocieranie. W takiej sytuacji, należy naprawić powierzchnię, korzystając z sugestii zawartych w punkcie 7 niniejszej instrukcji.

6. W przypadku zabrudzeń powierzchni, które były malowane kilka lat wcześniej i które uległy zakurzeniu, mycie punktowe może spowodować efekt uwypuklenia miejsca, w którym doszło do czyszczenia (zostanie jaśniejsza plama). W takiej sytuacji można zastosować dwa rozwiązania:

a. Umyć całą powierzchnię ściany w sposób opisany w punkcie 2. Myjąc całą powierzchnię warto stosować zasadę podobną do tej, jaka wykorzystywana jest w trakcie malowania. Należy myć powierzchnię wykonując powtarzalne ruchy gąbką lub miękką ściereczką, zawsze w tym samym kierunku, czyli np. myć ściany z góry do dołu. Zasada ta dotyczy usuwania zabrudzenia, jak i usuwania detergentu przy użyciu wody.

lub

b. Pomalować całą powierzchnię tą samą farbą, która była użyta pierwotnie. Przed przystąpieniem do malowania warto umyć całą powierzchnię.

Jeżeli mamy do czynienia z mocno zakurzoną, ale jedną ścianą, rozwiązanie opisane w pkt. 6 b będzie gwarantowało lepszy i pewniejszy efekt. Samo umycie ściany może okazać się niewystarczające.

7. Uszkodzenia mechaniczne należy naprawić wypełniając je przeznaczonym do tego celu materiałem (szpachla lub zaprawa) o strukturze podobnej do reszty podłoża, a następnie punktowo zagruntować naprawiane fragmenty i przemalować całość naprawianej ściany.

8. Ponowne malowanie nie może być wykonane punktowo, czyli tylko w miejscu powstania zabrudzenia lub ubytku. W takim przypadku każdorazowo należy pomalować całą powierzchnię ściany.

10. Zaleca się stosowanie okresowych, np. corocznych, przeglądów, w czasie których można zlecić wykonanie mycia całopowierzchniowego wybranego elementu pomieszczenia lub wszystkich elementów znajdujących się w nim. Efektem takich przeglądów może też być zlecenie odkurzenia powierzchni ścian.

9. Malowanie należy wykonać tą samą farbą, która była użyta pierwotnie. Przed malowaniem należy zapoznać się z zaleceniami zawartymi w karcie technicznej produktu.

Niewłaściwy dobór metod konserwacji wykładzin dywanowych szybko może doprowadzić do degradacji ich wyglądu, co w rezultacie spowoduje wyraźne obniżenie estetyki pomieszczeń. Dodatkowe koszty związane z koniecznością wymiany zużytych przedwcześnie wykładzin to niepotrzebne straty i dezorganizacja pracy firmy.

Przez opracowanie programu planowej konserwacji podłogi (wykładzina, panele itp.) w miejscu pracy chroni się ją przed zbyt szybkim zużyciem i przedłuża jej żywotność, a tym samym oszczędza pieniądze, unikając zbyt szybkiej wymiany. Systematyczne i planowe czyszczenie pozwala zachować dobry wygląd wykładzin przez długie lata ich użytkowania.

Każde pomieszczenie jest użytkowane w inny sposób, dlatego wykładziny w tych pomieszczeniach wymagają dobrania odpowiednich metod konserwacji dostosowanych do ich charakteru. Korytarze czy strefy wejściowe, czyli miejsca dużego natężenia ruchu, wymagają codziennego odkurzania za pomocą odpowiednich odkurzaczy. Wykładziny w miejscach szczególnie narażonych na zaplamienia (kafeterie, stołówki) należy szczególnie uważnie czyścić, używając odplamiaczy i środków do usuwania zanieczyszczeń.

Począwszy od usuwania plam przez odpowiednie metody czyszczenia dużych powierzchni, a skończywszy na doborze środków, opracowaniu planu i harmonogramu konserwacji, można zadbać o przedłużenie dobrego wyglądu wykładzin dywanowych w miejscu pracy.

Miejsca o natężonym ruchu należy czyścić częściej niż przestrzenie mniej uczęszczane, dzięki czemu można zaoszczędzić energię i wodę. Rozplanowanie i oddanie czyszczenia w ręce profesjonalnej ekipy utrzyma dłuższą żywotność podłogi, która będzie służyć długie lata.

Decydując się na wprowadzenie do biur roślinności żywej w większej ilości, należy liczyć się z faktem, że, aby utrzymać ją w stanie dobrej żywotności, niezbędne będzie poddawanie jej cyklicznym procesom pielęgnacyjnym. Prace te powinny być wykonywane przez wykwalifikowaną osobę zatrudnioną na etacie lub też zajmującą się tym profesjonalną firmę ogrodniczą. Pozostawienie opieki nad roślinami serwisowi sprzątającemu, co jest najczęściej praktykowane, powoduje zazwyczaj ograniczenie się wyłącznie do podlewania doniczek, co w dłuższej perspektywie prowadzi do:

• przerastania roślin (brak cięć korekcyjnych) – co generuje potrzebę wymiany donic,
• powolnego wzrostu, braku kwitnienia, osłabienia i pogorszenia się kondycji, m.in. przez brak nawożenia,
• żółknięcia i opadania liści, gnicia roślin z powodu nadmiernego podlewania,
• zapychania się aparatów szparkowych w liściach, ograniczającego wymianę gazową z powodu braku regularnego mycia/czyszczenia,
• możliwych infekcji grzybowych lub pasożytniczych spowodowanych ogólnym osłabieniem roślin przy braku regularnej kontroli ich kondycji i warunków życia.

Odpowiednio pielęgnowane rośliny będą zdrowe, zachowają swoje walory estetyczne, pomogą także utrzymać odpowiednią wilgotność w pomieszczeniu. Niektóre gatunki zachowują swoje zdolności pochłaniania szkodliwych substancji. Rozrastające się rośliny będą tworzyły oazy i przestrzenie pomagające utrzymać bezpieczny dystans oraz tworzyć miejsca relaksu. Jednym słowem, utrzymywane w stanie pełnej żywotności będą służyć użytkownikom biur przez długi czas.

Konsekwencją powyższego będzie najprawdopodobniej wymiana większości wstawionych do biur roślin.

Nie ma chyba dzisiaj biura, w którym nie byłoby roślin. Podejmując decyzję o zazielenieniu miejsca pracy należy pamiętać, aby korzystać z usług profesjonalnych firm.

Nowe rośliny powinny być odpowiednio dobrane do warunków panujących w biurze, np. ilości naturalnego światła, oraz do pojemników i donic, w których będą się rozwijać. W innym wypadku donice będą musiały być co jakiś czas wymieniane na nowe, co generuje nadmierne wykorzystanie zasobów.

Najlepiej w przestrzeniach biurowych umieszczać rośliny żywe, jednak w sytuacji, gdy warunki nie sprzyjają rozwojowi naturalnej roślinności, można wyjątkowo, w specyficznych miejscach (np. zwisające z sufitu, umieszczone za szybami, w ciemnych miejscach bez dostępu światła dziennego) dobrać rośliny sztuczne wysokiej jakości, które są trwałe, nie wymagają częstych zabiegów konserwacyjnych, a sama ich obecność sprawia, że większość osób ma poczucie przebywania w bardziej przyjaznej przestrzeni.

Korzystnym rozwiązaniem jest wynajem aranżacji roślinnych. Jest to usługa, w której klient nie jest właścicielem zieleni, a jedynie opłaca abonament. Profesjonalna firma dostarcza rośliny w ramach usługi oraz zapewnia im opiekę i pielęgnację. W przypadku rezygnacji z usługi rośliny wracają do jej właściciela, a następnie umieszczane są u kolejnego abonenta. Jest to rozwiązanie idealnie wpisujące się w zasady gospodarki o obiegu zamkniętym, w której promowane są modele biznesowe oparte o system produkt-serwis.

Jest to kolejny element, obok klasycznych donic z roślinami, który można zastosować, aby wprowadzić do biura więcej zieleni. Rozwiązania te stosowane są głównie w przypadku ograniczonej przestrzeni. Roślinność umieszczona na zielonych ścianach znajduje się w mniejszych pojemnikach, ma mniejszą możliwość rozrostu, ale instalując ją wertykalnie uzyskuje się efekt skali. Zielone ściany powinny być wyposażone w automatyczne nawadnianie i sterowanie, co zmniejszy koszty pielęgnacji oraz zużycia prądu i wody. Mogą być zbudowane z modułów, sterowane za pomocą aplikacji oraz wyposażone w czujniki, które monitorują m.in. parametry powietrza (stężenie CO₂, temperaturę powietrza, wilgotność oraz stężenie PM_2,5). Ważne jest, aby technologia wykonania zapewniała wieloletnią trwałość i funkcjonowanie, a także umożliwiała demontaż, rearanżację czy ponowne wykorzystanie w przypadku zmiany lokalizacji biura.

Warto zwrócić uwagę na systemowe meble modułowe z wbudowanym ogrodem wertykalnym, które można zestawiać w różnych konfiguracjach i uzyskiwać wielofunkcyjne rozwiązania: regały przyścienne, mobilne, wolnostojące, podwieszane do sufitu, wygradzające stanowiska pracy czy miejsca spotkań. Różne warianty ram konstrukcyjnych opracowano tak, by elementy wyposażenia, takie jak moduły z roślinami, półki, panele akustyczne i ozdobne, można było stosować wymiennie we wszystkich rodzajach ram. Roślinność nawadniana jest automatycznie oraz sterowana poprzez aplikację, z czujnikami badającymi parametry otoczenia, co ułatwia pielęgnację i zmniejsza jej koszty. Meble są łatwe do montażu i demontażu, dzięki czemu możemy je przearanżować w momencie zmiany potrzeb biura lub przenieść do nowej lokalizacji.

Przed przeprowadzką, należy upewnić się, że w biurze nie zalegają donice, które po profesjonalnym oczyszczeniu mogą być ponownie użyte. Te, które nie spełniają już swoich funkcji z powodu uszkodzeń albo ich wygląd nie pasuje do nowej aranżacji, warto przekazać do dalszego użycia przez inne organizacje bądź oddać do recyklingu.

Przy zakupie nowych donic należy zwracać uwagę na trwałość materiałów, z których są wykonane, jakość oraz czy zostały wyprodukowane na terenie UE i czy można poddać je późniejszemu recyklingowi. Przy zamawianiu nowych donic sugerowany jest wybór sztuk dostępnych u dostawców w magazynach, aby nie trzeba było uruchamiać nowej produkcji, przy której emitowany jest dwutlenek węgla.

Akustyka odgrywa istotną rolę w projektowaniu przestrzeni do pracy. Na rynku dostępne są ekrany akustyczne, które wspomagają koncentrację oraz redukują niechciany hałas. Mogą to być swobodnie wiszące panele sufitowe, panele mocowane do ścian czy wolnostojące przegrody akustyczne. Przy pomocy ekranów akustycznych można sprawnie aranżować przestrzenie wspólne i prywatne. Są one łatwo demontowane, dlatego rearanżacja wnętrza jest łatwa. W razie potrzeby mogą także być bez szkody przeniesione do nowej lokalizacji czy odsprzedane kolejnemu użytkownikowi.

Planując wymianę mebli biurowych, warto zastanowić się, które z nich nie nadają się do dalszego użytku, a które jeszcze mogą posłużyć prze kolejne lata. Jeśli nogi biurek nie są zniszczone, wystarczy wymienić tylko blaty, a stare pulpity poddać recyklingowi bądź zastanowić się nad całkowitą zmianą ich przeznaczenia.

Kupując nowe meble należy przeanalizować możliwości oferowane przez producenta, jak chociażby możliwość recyklingu po zakończeniu życia mebli, dzięki czemu nie trafią na wysypisko. Wytwórcy mają odpowiednie możliwości technologiczne i są w stanie przetworzyć nawet 100% mebla i jego części użyć do produkcji nowych elementów, które trafią w posiadanie kolejnej firmy. Przy zamówieniu większych ilości mebli biurowych, warto rozważyć możliwość zakupu mebli na zamówienie.

Planując zakup mebli warto zastanowić się nad całością ekosystemu przestrzeni – czy umożliwia on różne typy pracy (miejsca do współpracy, burzy mózgów, skupienia) i wybrać meble również pod kątem różnorodności funkcji.

Aby lepiej wpisać meble w cykl życia biura, warto zwrócić uwagę na gwarancję. Zdarza się, że dla różnych elementów mebla producent wystawia gwarancję o różnej długości, dzięki czemu można przekształcać elementy bez jej utraty. Na przykład, mając wieloletnią gwarancję na konstrukcję, można dowolnie zmieniać tapicerkę mebla.

W Polsce usługi recyklingu i odsprzedaży mebli dopiero zaczynają się rozwijać. Wzorem krajów Europy Zachodniej, również u nas programy odsprzedaży zostaną wprowadzone przez producentów, lokalnych dystrybutorów i inne jednostki, jest to tylko kwestia czasu.

W tej części znajdują się wskazówki, jakich produktów szukać i czym się kierować dokonując wyboru materiałów do nowo tworzonego biura. Oto nasze propozycje:

• Korzystaj z materiałów z odzysku lub pochodzących z surowców odnawialnych (przetwarzalnych). W tym przypadku, zwróć uwagę na to, czy surowce użyte do produkcji pochodzą ze źródeł odnawialnych lub z recyklingu i na informacje dotyczące opakowania produktu. Skup się na opakowaniu jednostkowym oraz na opakowaniu zbiorczym. W obu przypadkach surowce, z których są produkowane materiały do pakowania mogą pochodzić z recyklingu, jak i ze źródeł odnawialnych.

• Stosuj materiały ekologiczne, nie zawierające lub zawierające minimalne ilości substancji szkodliwych dla zdrowia. Stosowanie takich materiałów obniża też koszty środowiskowe ich późniejszej utylizacji w porównaniu do utylizacji materiałów zawierających szereg szkodliwych substancji.

• Używaj produktów o długiej żywotności. Wyższa jakość, a co za tym idzie wyższa żywotność, ogranicza konieczność napraw lub wymiany. Na dłuższą żywotność będzie miała również wpływ możliwość pielęgnacji i konserwacji użytych materiałów bez znaczącego obniżenia ich właściwości i wyglądu.

• Używaj produktów o niskim śladzie węglowym. Mianem śladu węglowego określa się całkowitą emisję gazów cieplarnianych podczas pełnego cyklu życia produktu. Jest on wyrażony jako ekwiwalent dwutlenku węgla na jednostkę funkcjonalną (tCO₂e/jednostka funkcjonalna). Warto szukać produktów, które cechuje niski ślad węglowy. Informacje na temat śladu węglowego można znaleźć w deklaracji środowiskowej produktu (np. EPD).

• Używaj produktów łatwych w renowacji. Rozwiązania jakie zastosujesz dziś, będą miały wpływ na to, co się wydarzy jutro. Unikaj produktów, które w przypadku rearanżacji biura będą wymagały wymiany lub których proces renowacji jest trudny do wykonania i powoduje powstawanie wielu odpadów. Szukaj rozwiązań, które, jeżeli już zajdzie taka konieczność, pozwolą na wymianę jednego lub kilku elementów (np. podłogi, sufity modułowe, panelowe) lub nadanie staremu nowego życia poprzez przemalowanie.

• Zwracaj uwagę na miejsce produkcji, wybieraj te, które zlokalizowane są jak najbliżej miejsca, w którym zostaną wykorzystane. Transport, a konkretnie odległości jakie pokonuje produkt z fabryki do miejsca zastosowania mają wielki wpływ na środowisko.

• Używaj rozwiązań oszczędnych surowcowo. Użycie mediów niezbędnych do funkcjonowania biura, takich jak woda, prąd, ogrzewanie, powinno być jak najmniejsze. W trakcie eksploatacji biura wpływ na wielkość zużycia surowców będą mieli sami użytkownicy, ale również wybrane inteligentne rozwiązania.

• Stosuj rozwiązania pozwalające na łatwy montaż, demontaż i ponowny montaż. Możliwość ponownego wykorzystania tego samego elementu mocno ogranicza ilość śmieci powstałych w procesie remontowania lub rearanżacji biura.

• Wybieraj rozwiązania na podstawie renderingów czy technologii VR, aby unikać wytwarzania materiałów na rozwiązania pokazowe (tzw. mock-up).

• Jeśli wykonanie mock-upu jest niezbędnie, upewnij się, że jego składowe zostaną wykorzystane do aranżacji biura lub oddane do producenta w celu dalszego wykorzystania.

W tej części znajdziesz wskazówki i rozwiązania jakie pomagają ograniczać ilość śmieci w czasie eksploatacji biura. Oto one:

• Umieść kosze na śmieci obok drukarek. Nawet jeśli firma już przeszła na cyfryzację, papier jest nadal jednym z najczęstszych materiałów poddawanych recyklingowi w biurze.

• Drukuj dwustronnie, dzięki temu możesz zmniejszyć zużycie papieru nawet o 20-30%.

• Umieść kosz na zużyte baterie. Metale ciężkie i materiały korozyjne użyte do produkcji baterii są toksyczne i szkodliwe dla środowiska. Od alkalicznych baterii AAA w myszce komputerowej po baterię guzikową w zegarku, większość nadaje się do recyklingu.

• Zaopatrz pokój socjalny i kuchnię w sztućce oraz naczynia wielokrotnego użytku, aby zachęcić pracowników do rezygnacji z produktów jednorazowych. Produkcja tych ostatnich wymaga dużo energii i wody.

• Zmniejsz marnowanie żywności w biurze zapewniając pojemnik na biodegradowalne resztki żywności. Równocześnie można stworzyć program kompostu dla biura, który będzie zasilał ogród na dachu bądź wspierał lokalny ogród społeczny.

• Angażuj pracowników poprzez odpowiednie instrukcje w duchu less waste. Sprzyja to tworzeniu się społeczności, co oddziałuje na pozytywne samopoczucie i większą produktywność oraz lojalność wobec pracodawcy. Firmy, w których świadomość ekologiczna jest obecna, są bardziej zachęcające dla nowych talentów.

W tej części prezentujemy to, na co warto zwrócić uwagę w czasie przygotowywania się do renowacji lub modernizacji biura. Oto nasze propozycje:

• Wykonaj inwentaryzację istniejących elementów i sprzętów pod kątem ich ponownego wykorzystania. Stwórz listę opisującą je oraz ich stan techniczny i ewentualne części wymagające naprawy lub wymiany.

• Zdefiniuj wspólnie z projektantem i/lub właścicielem biura swoje potrzeby. Uwzględnij listę zinwentaryzowanych elementów i podziel je na elementy do ponownego wykorzystania i te niepotrzebne.

• Szukaj nowego życia dla elementów niepotrzebnych (np. oddaj za darmo na platformie OLX).

• Dla wykonawcy przygotuj przetarg z uwzględnieniem późniejszych prac naprawczych i modernizacyjnych oraz ewentualnie na znalezienie nowego przeznaczenia dla niewykorzystanych elementów.

• Pomyśl, jak produkty z listy znajdujące się w części „niepotrzebne” można ponownie wykorzystać poprzez kreatywną przeróbkę. Upcycling to świetny pomysł na pobudzenie do kreatywnego myślenia użytkowników remontowanego biura. Nasze przykłady:

Palety drewniane, na których zostały dostarczone do biura materiały, są doskonałym materiałem do wykorzystania jako np. stolik w recepcji, meble ogrodowe, itd. Przygotowanie takiego mebla nie wymaga specjalnych zdolności. Należy wyszlifować powierzchnię palety, aby deski były jak najbardziej gładkie. Następnie można uzupełnić ewentualne ubytki szpachlą do drewna i przemalować w wybranym kolorze i efekcie (farba kryjąca lub przezroczysta podkreślająca strukturę drewna). W zależności od miejsca zastosowania może to być jedna lub kilka połączonych palet (liczba dopasowana do wymiarów pomieszczenia). Dodatkowo można też przykryć powierzchnię szklaną taflą, która pomoże w utrzymaniu czystości i nada meblowi ciekawy charakter.

Stare krzesła, które są częściowo uszkodzone, można wykorzystać jako półki-wieszaki. Usuwamy uszkodzone elementy, zostawiając część krzesła, która jest w całości, malujemy powierzchnię dopasowując kolor do wystroju i umieszczamy na ścianie.

Po pracach malarskich zazwyczaj zostają resztki farby oraz puszki, z którymi często nie wiemy, co zrobić. Możemy je z powodzeniem wykorzystać na wiele sposobów. Małe puszki wystarczy pomalować resztkami farb pozostałych z malowania ścian, mebli, płytek ceramicznych i wykorzystać jako pojemniczki na materiały biurowe – ołówki, długopisy, spinacze. Duże puszki możemy pomalować, zamontować denkiem do ściany i używać jako półek na dokumenty. Największe puszki można również ciekawie pomalować i przekształcić w kosze na śmieci.

W tej części zamieściliśmy wskazówki dla wykonawców, jakimi powinni się kierować organizując swoją pracę. Wskazówki są do wykorzystania w trakcie tworzenia biura po raz pierwszy w danym miejscu, jak i w trakcie prac remontowych, a także zapisy, jakie można zawrzeć w umowie z wykonawcą na prowadzenie prac. Oto one:

• Optymalizuj zamówienia materiałów – zamawiaj mniej, nie zamawiaj z zapasem, aby potem wyrzucać resztki.

• Kupuj lokalnie z uwagi na transport i odległości, jakie są do pokonania w czasie dostaw.

• Składuj odpowiednio materiały, żeby nie ulegały niszczeniu w trakcie magazynowania. Nie pozwalaj na magazynowanie materiałów pod chmurką. Niektóre z nich są bardzo wrażliwe na temperaturę (nie tylko niską), wilgotność powietrza, czy też opady atmosferyczne. Wbudowanie produktu, który stracił swoje parametry niesie za sobą ryzyko szybkiej wymiany, a to zawsze będzie miało wpływ na powstawanie dodatkowych ilości śmieci.

• Dbaj o to, żeby produkcja dzienna materiałów, które należy przygotować przed użyciem, została wykorzystana w 100%.

• Zagospodaruj resztki! Nie muszą wylądować na śmietniku. Sprawdź możliwość zwrotu lub przekazania ich potrzebującym albo zaproponuj innym najemcom czy podmiotom.

• Używaj mocowań nieniszczących montowanego materiału – np. śruby zamiast gwoździ.

• Segreguj na bieżąco i odpowiednio śmieci powstałe po dostawach materiałów (opakowania zbiorcze) oraz powstałe z opakowań jednostkowych materiałów. To bardzo ważny element, ponieważ to opakowania materiałów w dużym stopniu decydują o ilości śmieci powstałych w trakcie prac. Właściwa segregacja i utylizacja niewątpliwie wpłynie na ponowne wykorzystanie tego, co nadaje się do recyklingu.